Lees het Mediaoorlog themanummer nu open access.
In de inleiding presenteren gastredacteuren Vincent Kuitenbrouwer en Huub Wijfjes het MediaOorlog project en gaan ze in op de hybride methodologie die in dit themanummer over oorlogspropaganda centraal staat.
Aan de hand van Hendrikus Colijns brochure ‘Op de grens van twee werelden’ brengt Daniel Knegt in het eerste artikel de propagandaoorlog in de eerste maanden van de Duitse bezetting in kaart.
Daarna onderzoekt Marjet Brolsma de Europapropaganda van de Duitse bezetter. Ze toont dat Europa tijdens WO II de inzet vormde van een propagandastrijd tussen de antinazistische en genazificeerde pers.
In het derde artikel analyseert Vincent Kuitenbrouwer de manier waarop de situatie in de Indonesische archipel een rol speelde in de propagandastrijd in het Europese deel van het Nederlandse Koninkrijk.
Nieuws over vorderingen aan het front was lastig te verkrijgen, maar zeer belangrijk voor de moraal van de soldaten en het thuisfront. Anya Luscombe ontleedt de propagandatechnieken in de persberichten vanaf en over de frontlinies.
In het laatste onderzoeksartikel analyseert Huub Wijfjes de manier waarop de Nederlandse journalistieke media over de Jodenvervolging schreven en hoe verschillende groepen lezers op het nieuws over deze georganiseerde massamoord reageerden.
Tot slot, bevat het themanummer een conclusie waarin gastredacteur Vincent Kuitenbrouwer reflecteert op de verschillende artikelen.
Over de gastredactie
Vincent Kuitenbrouwer is als Universitair Docent verbonden aan de opleiding Geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam. Tussen november 2020 en augustus 2023 is hij ook werkzaam bij het Nederlands Instituut voor Beeld & Geluid als coördinator van het project ‘MediaOorlog. Radio, geschreven pers en propaganda tijdens de Tweede Wereldoorlog in bezet Nederland’, dat wordt gefinancierd door het Mondriaan Fonds in het kader van het programma ’75 jaar Vrijheid’. E-mail: j.j.v.kuitenbrouwer@uva.nl
Huub Wijfjes is emeritus-hoogleraar in de Geschiedenis van Radio en Televisie aan de Universiteit van Amsterdam. Hij was tot en met 2022 ook als hoofddocent en mediahistoricus verbonden aan de Rijksuniversiteit Groningen. Tussen 2019 en 2021 redigeerde en publiceerde hij een boekentrilogie over de cultuurgeschiedenis van de Krant, de Radio en de Televisie (Boom Uitgevers). E-mail: h.b.m.wijfjes@rug.nl